اگر کمی حرفه‌ای‌تر ارزهای دیجیتال را دنبال کرده باشید، تا به حال حتما نام بلاکچین را شنیده اید. پاسخ ساده به اینکه بلاکچین چیست این است که: BlockCHain فناوری تحت عنوان دفتر کل توزیع شده، غیر متمرکز و عمومی است. این تعریف برای درک این مفهوم است، اما برای افراد مبتدی در حوزه کریپتو امکان دارد نامفهوم باشد. به همین دلیل در ادامه این مطلب از ارز هشت، بررسی می‌کنیم تکنولوژی خارق العاده و پیچیده بلاک چین چیست، چه کاربردی دارد و چگونه می‌توان از آن استفاده کرد.
بلاکچین چیست؟ (تعریف)
بلاک چین یک دفتر کل مشترک و تغییرناپذیر است که فرآیند ثبت تراکنش‌ها و ردیابی دارایی‌ها را در یک شبکه معاملاتی تسهیل می‌کند. فرقی نمی‌کند دارایی مشهود باشد (خانه، ماشین، پول نقد، زمین) یا نامشهود (مالکیت معنوی، حق ثبت اختراع، حق چاپ، نام تجاری) به هر حال می‌توان هر دارایی ارزشمندی را در یک شبکه بلاک چین ردیابی ثبت و معامله کرد. از این طریق علاوه بر حفظ ارزش آن، ریسک معاملات نیز کم می‌شود.
بلاکچین از دو واژه بلاک (Block) و چین (Chain) به وجود آمده است. در معنای لغوی بلاکچین به مفهوم، زنجیره بلاک است و در این صنعت زمانی که از زنجیره‌های بلاک صحبت می‌کنیم یعنی درباره زنجیره اطلاعاتی دیجیتالی حرف می‌زنیم و در نهایت این یعنی هر بلاک در بلاکچین صندوقچه‌ای از اطلاعات است.
-
چرا بلاک چین مهم است؟
دنیای امروز بسیار پیچیده و ناامن است، بنابراین وجود یک لایه امنیتی برای همه صنایع لازم است. بلاکچین این فناوری مهم هست که امنیت را فضای دیجیتالی آورده است و در عرصه محاسبات آن را با عنوان «تکامل پنجم» معرفی می‌کنند.
در این رابطه که چرا بلاک چین مهم است، باید بدانید زمانی که اطلاعاتی در یک بلاک ثبت و ذخیره می‌شود، امکان حذف و یا تغییر آن تقریبا صفر است و این یعنی امنیت لازم در زمینه اطلاعات دیجیتال. چرا که اگر اطلاعات دائمی و قابل اطمینان باشند، بسیاری از کسب و کارهای آنلاین آن استفاده می‌کنند.
همچنین به کمک فناوری بلاکچین حفظ اطلاعاتی که تاکنون فقط به صورت آفلاین امکان‌پذیر بود (مانند احراز هویت و تعیین حقوق) حالا دیگر به صورت آنلاین نیز میسر است. قطعا این قابلیت در عرصه بانکداری بی‌نظیر است. در نهایت می‌گوییم که دستاورد‌های حاصل از بلاکچین بی‌شمار است و امنیت حاصل از آن برای اقتصاد جهانی لازم و ضروری است. برای همین در جوامع امروزی نه تنها در حوزه دارایی‌های دیجیتال بلکه در تمام زمینه‌ها نیاز به بلاکچین احساس می‌شود.
چرا به بلاکچین نیاز داریم؟
مفهوم بلاکچین برای اولین بار توسط استوارت هابر و دبلیو اسکات استورنتتا در سال ۱۹۹۱ به عنوان زنجیره‌ای از بلوک‌های امن از نظر رمزنگاری معرفی شد و با گذشت زمان جای خود را در میان پایگاه‌داده‌های سراسر دنیا باز کرد. مالکان کسب و کارهای دیجیتال به فکر استفاده از این فناوری در جهت پیشرفت امور خود افتادند و در نهایت نیاز به استفاده از این فناوری در همه دنیا احساس شد. اما سه دلیل اصلی برای نیاز به بلاکچین وجود دارد:
1. افزایش قدرت پردازش دیجیتال:
بلاکچین با توجه به ساختار طراحی شده‌اش به قدرت پردازش بالاتری نسبت به محاسبات داده‌های معمولی نیاز دارد. طراحی بلاکچین بر اساس رمزنگاری تعریف شده است و رمزگذاری و رمزگشایی داده‌ها طبیعتاً یک امر پرهزینه است. امروزه کامپیوترها به لطف پردازنده های مدرن توسعه یافته از قدرت پردازش بیشتری برخوردارند که این امر منجر به رشد تقاضا برای استفاده از این فناوری شده است.
2. جلوگیری از رشد سریع جرایم سایبری:
جرایم سایبری در چند سال گذشته چند برابر شده است. هک بیش از یک میلیارد حساب یاهو، لو رفتن اطلاعات کاربران در فیسبوک و افزایش آسیب های بدافزارها تنها چند مورد از این جرایم هستند. در واقع روزانه بیش از یک میلیون تهدید سایبری منتشر می‌شود که این به خودی خود توجه بیشتری به امنیت را ایجاد می‌کند. امروزه امنیت سایبری یکی از بزرگترین چالش‌های مالکان کسب و کارهای اینترنتی است. Blockchain با استفاده از سیستم رمزنگاری قدرتمند خود تا حدودی این نیاز را پاسخ می‌دهد.
3. ظهور بیت کوین و ارز دیجیتال:
بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال یکی از بزرگترین دلایل افزایش محبوبیت Blockchain هستند. بیت کوین یک ارز دیجیتال است که توسط شخصی ناشناس به نام ساتوشی ناکاموتو ایجاد شده است و از فناوری بلاکچین برای ایجاد و توزیع ارز دیجیتال امن استفاده کرده است.
بلاکچین چگونه کار می‌کند؟
همانطور که اکنون می‌دانید، بلاکچین شامل چندین بلاک است که به هم وصل شده‌اند. برای اینکه یک بلاک به بلاکچین اضافه شود باید ۴ اتفاق رخ دهد:
1. شروع یک معامله یا تراکنش:
هر گونه معامله یا تراکنشی که در شبکه انجام می‌شود، منجر به افزوده شدن یک بلاک جدید در بلاکچین می‌شود. به عنوان مثال، در صورتی که قصد دارید مقداری اتریوم کیف پول دوستتان واریز کنید، این تراکنش با ایجاد بلاکی جدید در اکوسیستم اتریوم انجام می‌شود.
2. تایید تراکنش:
پس از ثبت درخواست انتقال شما، ماینر‌های شبکه مسئول تایید تراکنش شما خواهند بود. ابتدا نیاز است که اطلاعات جدید وارد سیستم شود. این کار به عهده کامپیوترها است.
۳. ذخیره معامله:
معاملات شما باید در یک بلاک ذخیره شوند. پس از تأیید درستی معامله، مبلغ درخواستی شما برای واریز و امضای دیجیتالی شما در یک بلاک ذخیره می‌گردد.
۴. اضافه شدن بلاک به بلاکچین با استفاده از هش
پس از تأیید همه معاملات در یک بلاک، باید یک کد شناسایی منحصر به فرد به نام هش (Hash) به بلاک اختصاص یابد. بعد از هش شدن، می‌توان بلاک را به بلاکچین اضافه کرد.
پس از ایجاد یک بلاک جدید در شبکه، این بلاک برای همگان قابل دسترس خواهد بود. به عنوان مثال، اگر به بلاکچین بیت‌کوین نگاهی بیندازید، می‌توانید داده‌های معامله را مشاهده کنید:
- – ارتفاع بلاک (Height) که بر اساس تعداد کل بلاک‌ها محاسبه می‌شود و نشان‌دهنده‌ی این است که این چندمین بلاک در زنجیره بلاکچین است.
- – هش بلاک (Hash) که یک رشته کد ۶۴ رقمی است که شامل اعداد و حروف است و با صفر شروع می‌شود.
- – زمانی که طول کشیده است تا بلاک استخراج شود (Mined).
- – کدام ماینر (Miner) بلاک را استخراج کرده است.
- – اندازه بلاک (Size) چقدر است.
عناصر کلیدی یک بلاک چین چیست؟
عناصر کلیدی یک بلاکچین شامل سه بخش است:
1. فناوری دفتر کل توزیع:
دفتر کل همان جایی است که اطلاعات مربوط به یک دارایی و تراکنش (در ارز دیجیتال) در آن ذخیره می‌شود. با این دفتر کل در حوزه کریپتو امکان تغییر در اطلاعات هیچ تراکنشی وجود ندارد چرا که هر تراکنش فقط یکبار قابل ثبت است.
2. رکوردهای تغییرناپذیر:
همانطور که گفتیم تراکنش‌های ثبت شده در بلاک چین قابل تغییر نیستند. اگر یک رکورد تراکنش دارای خطا باشد، آن رکود باید دوباره ثبت شود. در واقع باید یک تراکنش جدید به جهت معکوس کردن اخطار اضافه شود. (هر دو تراکنش در هر صورت قابل مشاهده اند.)
3. قراردادهای هوشمند:
قرار داد هوشمند مجموعه‌ای از قوانین است که در بلاکچین و فناوری‌های غیر متمرکز از آن استفاده می‌شود. طبق این قوانین که بر روی بلاک چین ذخیره می‌شود و به صورت خودکار اجرا می‌شود در هر بستری یک فرآیند ایجاد و اجرا می‌شود. قرار دادهای هوشمند در مواردی مانند صرافی‌های غیر متمرکز بسیار پر کاربرد است و به کمک آن می‌توان یک درخواست را به انجام رساند. یک قرارداد هوشمند می‌تواند شرایطی را برای انتقال اوراق قرضه شرکتی تعریف کند، شامل شرایط پرداخت بیمه مسافرتی و موارد دیگر باشد.
تفاوت بیت کوین و بلاکچین
بلاک چین فناوری است که اولین بار از آن در ایجاد بیت کوین استفاده شد، اما در حال حاضر از آن استفاده‌های بیشماری می‌شود. اصلی‌ترین دلیلی که ارزهای دیجیتال از این فناوری استفاده می‌کنند، تمرکززدایی است. اما این که بلاک چین و بیت کوین با هم به وجود آمده‌اند نباید باعث شود که فکر کنید هر دو آن‌ها مشابه اند! چرا که بیت کوین و بلاکچین دو مفهوم کاملا متفاوت اند (احتمالا در این باره اطلاعات داشته باشید، اما در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد.)
- بلاکچین فناوری است که از آن برای ثبت اطلاعات آن هم به صورت غیرمتمرکز استفاده می‌شود.
- ارزهای دیجیتال همگی بخشی محبوب از این فناوری‌اند و به کمک آن اطلاعات لازم برای ایجادشان در بلاکچین ثبت می‌شود.
برای درک بهتر تفاوت این دو مفهوم به این فکر کنید که اینترنت چیست؟ آیا اینترنت و گوگل یک معنی را دارند؟ قطعا خیر! اما اینترنت به کمک گوگل (و سایر پلتفرم‌های مشابه) در دسترس ما است. اما این به معنی یکی بودن آن‌ها نیست. درباره بلاکچین و بیت کوین هم همین موضوع صدق می‌کند و نباید این دو مفهوم را با یکدیگر اشتباه بگیرید.
جمع‌بندی:
در این مطلب به پرسش بلاکچین چیست؟ به صورت کامل پاسخ دادیم. blockchain در حوزه ارزهای دیجیتال بسیار حیاتی است و نبود آن امکان‌پذیر نیست چرا که همه رمز ارزها بر پایه آن بنا شده اند. در یک توضیح کلی نیز باید بدانید، خالق بلاکچین همان ساتوشی ناکوماتو است و برای اولین بار در سال ۲۰۰۸ از آن برای ایجاد بیت کوین استفاده کرد. اما امروزه از این بستر برای اهداف بسیاری استفاده می‌شود و امنیت آن به گونه‌ای است که تا به امروز هیچ ششصی نتوانسته در آن کوچک‌ترین خرابکاری به وجود آورد. اگر درباره این فناوری کنجکاو هستید می‌توانید به سایت رسمی بلاکچین https://www.blockchain.com سر بزنید. بنظر شما از بلاکچین چه استفاده هایی می‌توان کرد؟
