توکن سوزی چیست؟/آیا توکن سوزی به ضرر سرمایه گذار است؟

مقدمه

یکی از مهم ترین و تعیین کننده ترین ویژگی ارز های کریپتو” آزادی” آن است. نه تنها آزادی در داشتن دارایی های دیجیتال، بلکه آزادی در از بین بردن آنها.
به عملی که درآن ارز های دیجیتال را از بین می‌برند توکن سوزی گفته می‌شود. اما سوالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که چرا باید این کار را انجام داد؟ آیا توکن سوزی به ضرر سرمایه گذار است؟ یا برایش سود دارد؟
در ادامه از این مقاله ارز هشت به توضیح مفهوم توکن سوزی، فواید و معایب آن و اینکه چرا باید توکن سوزی اتفاق بیافتد می‌پردازیم.

توکن سوزی چیست؟

توکن سوزی یا عمل سوزاندن دارایی دیجیتال، یعنی ارسال آن به مکانی که هرگز نمی توان آن را از آن بازیابی کرد. در واقع می‌توان گفت؛ توکن ها توسط هر کسی با هر مقدار توکنی که می‌خواهند بسوزانند؛ به یک آدرس خصوصی ثابت (که آدرس سوخته نیز نامیده می شود) فرستاده می‌شود. در صورت معتبر بودن آدرس، سکه ها از آن قابل بازیابی نیستند. حال آدرس سوخته یا burn address چیست؟
طبق تعریف، یک آدرس سوخته واقعی آدرسی است که نمی توان به آن دسترسی پیدا کرد؛ زیرا کلید خصوصی ندارد. پس از آنجایی که برای دسترسی به سکه ها در یک آدرس مشخص به یک کلید خصوصی نیاز است، این بدان معناست که هیچ کس به سکه های موجود در این کیف پول دسترسی نخواهد داشت. مانند قفلی که کسی هرگز برای آن کلید نساخته است.
به طور خلاصه، سوزاندن توکن معادل دیجیتالی ذخیره کردن یک تن پول در گاوصندوق و قفل کردن آن بدون دانستن کد دسترسی است.

هدف از توکن سوزی چیست؟

هدف سوزاندن توکن حذف مقدار معینی از یک توکن از منبع در گردش است. در واقع می‌توان چندین هدف برای توکن سوزی در نظر گرفت.

•  افزایش ارزش توکن
• ایجاد ثبات ارزش
• خلاقیت در مفهوم ارزش(همانطور که در حال حاضر در برخی از مجموعه های هنری هوشمند NFT مشاهده می کنیم، استفاده کرد)

چرا کسی باید توکن ها را نابود کند؟

شاید این سوال ذهن شما را درگیر کند که چراباید توکن های خود را نابود کنیم؟
یک پروژه یا یک شخص، توکن های خود را می سوزاند تا عرضه کلی را کاهش دهد. افزایش ارزش توکن‌ها انگیزه ای برای سوازندنش شده است؛ زیرا دارایی‌ها هر زمان که عرضه در گردش کاهش می‌یابد؛ کمیاب‌تر می‌شوند، و تمایل به افزایش قیمت دارند. بنابراین، در جایی که عرضه یک سکه یا توکن معین ثابت است؛ می‌توان با از بین بردن بخشی از آن عرضه، بر ارزش آن تأثیر گذاشت. در واقع سوزاندن توکن ها می تواند شبیه به بازخرید سهام خود توسط شرکت باشد. بنابراین شرکت از این طریق ارزش توکن خود را بالا می‌برد. پروژه های رمزنگاری (بلاکچین) توکن های خود را برای رسیدن به همین هدف می سوزانند.

انواع سوزاندن توکن ها در بازار ارز دیجیتال

برای سوزاندن توکن‌ها در بلاکچین از دو روش می‌توان استفاده کرد:

• الگوریتم اثبات سوختگی (Poor of burn)
• شرایط اقتصادی پروژه

اثبات سوختگی (POB)

اثبات سوختن (PoB) یکی از چندین الگوریتم مکانیزم اجماع است که مجموعه‌ای از پروتکل‌ها است که از اعتبارسنجی‌های متعدد برای توافق در مورد معتبر بودن یک تراکنش استفاده می‌کنند.
الگوریتم اثبات سوختگی(PoB) اغلب یک سیستم اثبات کار بدون اتلاف انرژی نامیده می شود. بر اساس این اصل با اجازه دادن به ماینرها برای سوزاندن توکن های ارز مجازی عمل می کند. سپس به آنها حق نوشتن بلوک  به نسبت سکه های سوخته داده می شود.

برای سوزاندن سکه ها، ماینرها آنها را به آدرس سوخته شده ارسال می کنند. این فرآیند منابع زیادی را مصرف نمی کند؛ به غیر از انرژی که برای استخراج سکه ها قبل از سوزاندن آنها استفاده می شود. در نهایت این کار تضمین می کند که شبکه فعال باقی می ماند.

به عبارت دیگر از سه طریق توکن سوزی در الگوریتم (PoB) شکل می‌گیرد.

1.  سوزاندن کوین هایی مثل بیت کوین برای بدست آوردن توکن بومی
2. سوزاندن توکن برای پاداش استخراج (در ابتدای استخراج، ماینرها باید سکه های اولیه خود را بسوزانند تا بتوان سکه های جدید استخراج کنند)
3. تعادل در سوزاندن توکن ها و ماینینگ
   این روش اکثرا در شبکه هایی که برای رسیدن به اجماع از سیستم سهامگذاری یا استیک کردن اسفاده می‎‌کنند؛ کاربرد دارد. به این صورت که برای پاداش ماینرها سکه های بومی خود را از بین می‌برند.

مطالعه مقاله آشنایی با انواع الگوریتم های بلاکچین برای آگاهی و درک بیشتر این مطالب به شما پیشنهاد می‌شود.

شرایط اقتصادی پروژه

وقتی تریدری در بازار میزان فروشی را مشخص می‌کند، اما توکن هایی که مشخص کرده به فروش نمی‌روند؛ از روش توکن سوزی  به جای ذخیره برای آینده استفاده می‌شود. در نتیجه در این شرایط به آنها کمک می‌کند تا ارزش دارایی و ارز‌های دیجیتال بلاکچین و پروژه مورد نظر را حفظ کنند.

توکن سوزی چگونه کار می کند؟

یکی از محبوب‌ترین روش‌هایی که پروژه‌های رمزنگاری برای سوختن انجام می‌دهند، خرید مقدار مشخصی توکن از بازار برای خارج کردن آن از گردش است. سپس این توکن ها به یک آدرس خصوصی سوخته شده به نام “آدرس Burn” منتقل می شوند. ادرس سوخته شده،آدرسی است که توانایی تراکنش یا برداشت سکه درآن وجود ندارد و به تعریفی یک طرفه است. همانطور که گفتیم، آدرس سوخته شده که توکن ها به آن ارسال می شوند هرگز قابل بازیابی نیستند؛ زیرا هیچ کلید خصوصی مربوط به آن آدرس وجود ندارد.

 چند نمونه از توکن سوزی در بازار کریپتوکارنسی

در ادامه به چند مورد از توکن سوزی نگاه کنیم تا درک بهتری از این پویایی در عمل داشته باشیم.

• در ابتدا می‌توان به توکن سوزی “Binance“ اشاره کرد که آخرین مورد آن در ژوئیه 2020 اتفاق افتاد. این شرکت از زمان شروع، تا به الان حدود 60 میلیون دلار در توکن های BNB را سوزانده است.
• ریپل، یک دارایی دیجیتال برتر، نیز این کار را انجام می دهد اما از روش متفاوتی استفاده می کند. تعداد تراکنش های مجاز در شبکه خود را کاهش می دهد و امکان حمله DDoS (که ترافیک عادی یک سرویس، سرور یا شبکه را مختل می کند) را محدود می کند.  که در نتیجه این کار باعث کاهش عرضه ریپل در هر تراکنش انجام شده می شود.
• Stellar، یکی دیگر از شرکت‌های ارز دیجیتال، برای افزایش ارزش سکه، اقدام به سوزاندن توکن 55 میلیارد XLM کرد. این سوختگی به طور موثری عرضه XLM را بیش از 50٪ کاهش داد. اثر قیمت XLM در کوتاه مدت به سرعت قابل توجه بود و از 0.069 دلار به 0.088 دلار در یک روز حرکت کرد (حدود 25٪ )
• نمونه دیگر اتریوم در سال 2021، 1.3 میلیون ETH از گردش شبکه خارج شد. هدف از سوزاندن افزایش ارزش پروژه بود. به عبارت دیگر، برای اطمینان از اینکه توکن‌های اتریوم می‌توانند با کاهش عرضه‌شان، ذخیره‌سازی مؤثر ارزش و حتی افزایش ارزش در طول زمان باشند.

نمونه دیگر:

• نمونه دیگر Olympus DAO است. OHM ارز بومی آن توسط الگوریتمی مدیریت می شود که عرضه OHM در گردش را برای کنترل ارزش توکن تنظیم می کند. اگر قیمت OHM به زیر یک نقطه خاص (مقدار 1 DAI) کاهش یابد، الگوریتم به طور خودکار بخشی از عرضه خود را می سوزاند تا برابری قیمت با DAI حفظ شود. برعکس، اگر قیمت از این سطح فراتر رود، توکن‌های جدیدی ساخته می‌شوند و برای تثبیت ارزش توکن به عرضه اضافه می‌شوند. این فرآیند “rebasing” نامیده می شود و پایه و اساس مجموعه ای از نوآوری های استیبل کوین در DeFi 2.0 است.
• در آوریل 2021، هنرمند NFT، پاک، پلتفرمی به نام burn.art راه‌اندازی کرد که به هر کسی اجازه می‌دهد NFT‌ها را در ازای ارز دیجیتال «ASH» بسوزاند. نکته؟ این نوعی بازی بود که با اضافه کردن امکانات قابل تعویض به دارایی‌های غیرقابل تعویض، با ایده کمیابی بازی می‌کرد و به کلکسیونرها این امکان را می‌داد تا در مورد ارزش هنر و نشانه‌ها تصمیم بگیرند.
• حتی استیبل کوین هایی مانند USDT، GUSC، USDC و HUSD بیش از 2.8 میلیارد دلار را سوزانده اند. این باعث شفافیت ذخایر پس از اضافه شدن یا بازنشستگی وجوه می شود. هنگامی که سپرده ای در ذخایر وجود دارد، توکن ها ضرب می شوند. سوزاندن زمانی اتفاق می‌افتد که سکه‌های ضرب شده در ذخایر خارج می‌شوند و عرضه در گردش را تنظیم می‌کند و تعادل را ثابت نگه می‌دارد.

سوالات متداول

توکن چیست؟

توکن سوزی یا عمل سوزاندن دارایی دیجیتال، یعنی ارسال آن به مکانی که هرگز نمی توان آن را از آن بازیابی کرد.

سوزاندن ارزهای دیجیتال خوب است یا بد؟

سوزاندن ارزهای دیجیتال، توکن ها را از گردش خارج می کند. مشابه خرید سهام شرکت‌ها، بسته به احساسات سرمایه‌گذار و کاربر و اینکه چگونه دینامیک عرضه و تقاضا بر قیمت‌ها تأثیر می‌گذارد، می‌تواند برای ارز دیجیتال سودمند یا نتیجه معکوس داشته باشد.

چگونه توکن های رمزارز را می سوزانیم؟

توکن ها با ارسال آنها به آدرس کیف پولی سوزانده می شوند که فقط می تواند توکن ها را دریافت کند، اما هیچ کدام را ارسال نمی کند. این آنها را از گردش خارج می کند، یا آنها را “سوزانده” می کند.

چرا پروژه ها ارزهای دیجیتال را می سوزانند؟

به طور کلی، این توسعه دهندگان هستند که توکن ها را می سوزانند. این باعث کاهش عرضه می شود که از نظر تئوری باعث افزایش قیمت ارز و سود سرمایه گذاران می شود.

آیا سوزاندن توکن ها تاثیری در موجودی کاربران خواهد داشت؟

همانطور که این مقاله اشاره شد؛ هدف از سوزاندن توکن ها حفظ و بالا رفتن ارزش دارایی است پس سوزاندن توکن ها تاثیری در موجودی کاربران نخواهد داشت.