فارکستر چیست و چگونه کار می‌کند؟

فارکستر (Farcaster) چیست؟

فارکستر یک زیر ساخت برای ساخت شبکه‌های اجتماعی است. این پروتکل همانند بسیاری از زیرساخت‌ها در دنیای بلاکچین از شبکه اتریوم و راه کارهای لایه دوم اتریوم یعنی آپتیمیزم قدرت می‌گیرد. توسعه دهندگان به کمک این بستر می‌توانند اپلیکیشن‌های مختلفی همانند ردیت و یا ایکس را طراحی کنند. وارپ‌کست (Warpcast) یک پلتفرم کاملا مشابه به توییر یا همان ایکس است که در بستر فارکستر ساخته شده.

شرکت حامی این پروتکل Merkle Manufactory است و توسط مدیران اسبق صرافی کوین بیس یعنی Dan Romero و Varun Srinivasan راه اندازی شد. در سال ۲۰۲۲ این شرکت توانست حدود ۳۰ میلیون دلار سرمایه جذب کند.

هدف اصلی فارکستر ایجاد فضایی آزاد و بدون سانسور برای تبادل اطلاعات و ایده‌ها است. در این پلتفرم، کاربران کنترل کامل بر داده‌های خود دارند و می‌توانند بدون نگرانی از نظارت یا سانسور، محتوای خود را منتشر کنند.

ویژگی های پروتکل فارکستر:

• تمرکز بر حریم خصوصی: فارکستر از رمزنگاری کلید عمومی برای محافظت از داده‌های کاربران استفاده می‌کند.
• مقاومت در برابر سانسور: هیچ نهاد مرکزی نمی‌تواند محتوای کاربران را در فارکستر حذف یا سانسور کند.
• مالکیت داده: کاربران مالک کامل داده‌های خود هستند و می‌توانند آن‌ها را در هر زمان به پلتفرم دیگری منتقل کنند.
• قابلیت همکاری: فارکستر با سایر پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی غیرمتمرکز سازگار است.
• سرعت بالا: فارکستر بر روی پروتکل Optimism ساخته شده است و همین مسئله به آن سرعت و کارایی بالا می‌بخشد.

پروتکل فارکستر چطور کار می‌کند؟

همانطور که گفتیم Farcaster در واقع نوعی زیر ساخت برای شبکه‌های اجتماعی غیرمتمرکز است. برای ساخت یک شبکه اجتماعی به کمک این پروتکل همه فعالیت‌ها در بستر آن نخواهد بود. بلکه یک سری فعالیت‌ها همانند لایک پست‌ها به صورت خارج زنجیره‌ای و به کمک سرورهای هاب انجام می‌شود. اما همه موارد امنیتی متکی بر ساز و کار آنچین است. فعالیت‌ها زمانی به آنچین مرتبط می‌شود که حیاتی باشند. همانند زمانی که می‌خواید یک حساب کاربری جدید بسازید و یا پرداخت هزینه‌های داده‌ها یا افزودن فیچرهای مختلف.

نحوه عملکرد پروتکل فارکستر

پروتکل فارکستر از معماری ترکیبی برای ذخیره‌سازی داده‌ها و ارائه عملکردهای مختلف خود استفاده می‌کند که شامل دو بخش اصلی است:

1- سیستم روی زنجیره:

1. ذخیره‌سازی اطلاعات کلیدی: اطلاعات کلیدی مانند هویت کاربر، آدرس‌های کیف پول، قراردادهای هوشمند و پیکربندی‌های شبکه در زنجیره بلاک Optimism ذخیره می‌شوند. این امر امنیت و شفافیت این اطلاعات را تضمین می‌کند.
2. مدیریت حساب کاربری: کاربران می‌توانند حساب‌های خود را ایجاد، مدیریت و به آن‌ها دسترسی داشته باشند.
3. اجاره فضای ذخیره سازی: کاربران می‌توانند فضای ذخیره‌سازی مورد نیاز برای پست‌ها و تعاملات خود را اجاره کنند.
4. پرداخت ها: هزینه‌های استفاده از پلتفرم، از جمله اجاره فضای ذخیره‌سازی و کارمزد تراکنش ها، از طریق توکن FAR به کاربران پرداخت می‌شود.

2-سیستم خارج از زنجیره:

1. ذخیره‌سازی پست‌ها و تعاملات: پست ها، نظرات، لایک‌ها و سایر تعاملات کاربر در شبکه‌ای از سرورها به نام Hubs ذخیره می‌شوند. این امر به افزایش مقیاس‌پذیری و عملکرد پلتفرم کمک می‌کند.
2. ارائه محتوا: Hubs مسئول بازیابی و ارائه محتوا به کاربران هنگام درخواست هستند.
3. همگام‌سازی با زنجیره: Hubs به طور مداوم با زنجیره بلاک Optimism همگام‌سازی می‌شوند تا اطمینان حاصل شود که داده‌ها به روز هستند.

مزایای این معماری ترکیبی عبارتند از:

• امنیت: اطلاعات کلیدی در زنجیره ذخیره می‌شوند که امنیت بالایی را ارائه می‌دهد.
• مقیاس پذیری: سیستم خارج از زنجیره به پلتفرم اجازه می‌دهد تا به تعداد زیادی از کاربران خدمات‌رسانی کند.
• کارایی: Hubs به طور موازی کار می‌کنند و به افزایش سرعت و کارایی پلتفرم کمک می‌کنند.
• قابلیت انعطاف پذیری: این معماری به توسعه دهندگان آزادی بیشتری برای ایجاد برنامه‌های جدید بر روی فارکستر می‌دهد.

نام اپلیکیشن های حاضر در فارکستر چیست؟

• 1-وارپ کست
• 2-پاراگراف
• 3-کیوی نیوز

این سه اپلیکیشن از محبوب ترین شبکه های اجتماعی هستند که روی پروتکل فارکستر ساخته شده اند.

وارپ کست چیست؟

وارپ‌کست محبوب‌ترین برنامه ساخته شده بر روی پروتکل فارکستر است. این پلتفرم شبیه به توییتر است و به کاربران امکان می‌دهد تا پست‌هایی با حداکثر ۴۰۰ کاراکتر منتشر کنند، آن‌ها را با هشتگ‌ها دسته‌بندی کنند، آن‌ها را لایک و ریپست کنند و با یکدیگر تعامل داشته باشند.

این برنامه مزایای بسیار زیادی دارد که از جمله آن می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد.

• تمرکز بر حریم خصوصی: وارپ کست از معماری غیرمتمرکز فارکستر برای ذخیره‌سازی داده‌ها استفاده می‌کند که به کاربران کنترل بیشتری بر داده‌های خود می‌دهد.
• مقاومت در برابر سانسور: وارپ کست به دلیل ماهیت غیرمتمرکز خود در برابر سانسور مقاوم است.
• قابلیت همکاری: وارپ کست با سایر پلتفرم‌های ساخته شده بر روی پروتکل فارکستر سازگار است.
• رابط کاربری ساده: وارپ کست از رابط کاربری ساده و مینیمالیستی استفاده می‌کند که استفاده از آن را آسان می‌کند.

اگر به دنبال یک پلتفرم شبکه اجتماعی هستید که بر حریم خصوصی، مقاومت در برابر سانسور و قابلیت همکاری تمرکز داشته باشد، فارکستر و وارپ کست می‌توانند گزینه‌های مناسبی برای شما باشند.

پلتفرم پاراگراف چیست؟

دیگر برنامه ساخته شده روی پروتکل فارکستر، پاراگراف نام دارد که یک شبکه برای انتشار خبرنامه و شبیه به سایت استک است. پاراگرف به کاربران خود این امکان را می‌دهد تا محتوای سفارسی‌سازی شده خود را ایجاد کنند، آنالیز دقیقی از محتواها داشته باشند و حتی به صورت تیمی روی یک پروژه کار کنند.

مهم‌ترین ویژگی که پلتفرم پاراگراف دارد این است که امکتن عضویت با NFT یا توکن‌های غیر قابل معاوضه را دارد، دسترسی مشروط به محتوا با توکن را فراهم آورده و ازهمه مهم‌تر یکپارچه‌سازی مستقیم با شبکه‌های اجتماعی فارکستر را نیز دارد. همه این ویژگی‌ها به عنوان یک فرصت جدید کسب درآمد برای نویسندگان و دسترسی بیشتر آن‌ها به مخاطبان را فراهم می‌سازد.

بیشتر بخوانید: چگونه NFT جعلی را شناسایی کنیم؟

برنامه کیوی نیوز چیست؟

کیوی نیوز دیگر اپلیکیشن وب ۳ و غیر متمرکز در حوزه ارزهای دیجیتال است که کاربران با استفاده از یک کارت عضویت بر پایه NFT می‌توانند در آن فعالیت داشته باشند. کیوی نیوز به کاربران خود این امکان را می‌دهد تا لینک رویدادهای حوزه رمز ارزها که می‌تواند شامل پادکست، ایردراپ، مقالات خبری و یا ویدیو باشد را سایر اعضا به اشتراک بگذارند.

در این برنامه امکان رای دهی به مختواها وجود دارد. در حال حاضر کیوی نیوز به صورت یک اپلیکیشن تحت وب در دسترس کاربران قرار دارد.

دیجین ایردراپ فارکستر چیست؟

توکن دیجین (Degen) که به عنوان ایردراپ فارکستر منشتر شد، در تاریخ ۷ ژانویه ۲۰۲۴ به کاربران فعال در کانال‌های کامیونیتی دیجین ایردراپ شد. مطابق گفته‌های توسعه دهندگان این پلتفرم، هدف اصلی از این اردراپ اعطای پاداش به سازندگان، تولید کنندگان محتوا و کاربران فارکستر و کوسیستم بیس بود. دومین ایردراپ دیجن هم در تاریخ ۳۰ آوریل ۲۰۲۴ در بین کابران تقسیم شد. این ایردراپ نیز به کاربرانی تعلق گرفت کع در ماه‌های گذشته به صورت مستمر اقدام یه استیک دیجید در یونی سواپ کردند و یا در برنامه وارپ کست از این توکن به کاربران انعام دادند.

جمع‌بندی

در این مطلب توضیح دادیم که فارکستر چیست، طبق نظرات ویتالیک بوترین  خالق ارز دیجیتال اتریوم این برنامه می‌تواند در آینده نزدیک به عنوان یک کاتالیزور برای رشد رسانه‌های اجتماعی غیر متمرکز یا وب ۳ عمل کند.

فارکستر با امکان ایجاد پلتفرم‌های وب ۳ به تولید کنندگان محتوا این امکان را می‌دهد تا از طریق این شبکه‌های اجتماعی درآمدزایی داشته باشند. در بین اپلیکیشن‌های ساخته شده در پلتفرم farcester هم اکنون وارپ کست محبوب‌ترین سوشال مدیا محسوب می‌شود.