پروژه دیفای بحث جذاب این روزها برای نزدیکتر شدن بشر به رویای ثروتمندی است. شاید دور و غیر ممکن برسد اما مطالعه سیر صعودی کسب درآمد در فعالان این حوزه نشان از ممکن بودن این رویا می‌دهد. دیفای و پروژه‌های ان برای انجام بهتر و سریعتر امور مالی به وجود آمده‌اند. پاسخ به این سوال می‌تواند دلیل شما برای خواندن این مقاله باشد، آیا تاکنون توانسته‌اید بدون ضامن و مراجعه به بانک و در لحظه وام بگیرید؟ در DEFI همه چیز ممکن است.
دیفای چیست؟
DeFi که مخفف فاینانس غیرمتمرکز است، اصطلاحی فراگیر برای برنامه‌ها و پروژه‌ها در فضای بلاک چین است که جهت برهم زدن دنیای مالی سنتی به وجود آمده اند. DeFi به برنامه‌های مالی ساخته شده بر روی فناوری‌های بلاک چین اشاره دارد که معمولاً از قراردادهای هوشمند استفاده می‌کنند. قراردادهای هوشمند، قراردادهای اجرایی خودکار هستند که برای اجرا نیازی به واسطه ندارند. هر کسی با اتصال به اینترنت می‌تواند برای انجام تراکنش‌های مالی و بسیاری از فعالیت‌های دیگر به آنها دسترسی داشته باشد.
DeFi متشکل از برنامه‌ها و پروتکل‌های همتا به همتا است که بر روی شبکه‌های بلاک چین غیرمتمرکز توسعه یافته‌اند که به هیچ حق دسترسی نیاز ندارند. برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) برای وام‌دهی آسان، استقراض یا ترید استفاده می‌شوند. امروزه اکثر برنامه‌ها از جمله پروژه دیفای روی شبکه اتریوم ساخته می‌شوند اما شبکه‌های عمومی زیادی در حال ظهور هستند که قابلیت جایگزینی با اتریوم را دارند و همچنین آنها سرعت، امنیت و هزینه‌های کمتری را نسبت به اتریوم دارند.
دیفای چگونه شروع به کار کرد؟
از لحاظ تاریخی، دولت‌ها ارزهایی به وجود آورند که زیربنای اقتصاد ما هستند. با افزایش اعتماد مردم به آن ارزها، قدرت سیستم های پولی افزایش یافت. با این حال، این اعتماد مردم به دولت مکررا شکسته شده است و باعث شده مردم توانایی دولت‌های متمرکز برای مدیریت سیستم پولی را زیر سوال ببرند. DeFi برای ایجاد یک سیستم مالی که برای همه در دسترس است و نیاز به اعتماد و تکیه بر یک مقام مرکزی را به حداقل می رساند، به وجود آمده.
گفته میشود که DeFi در سال 2009 با راه‌اندازی بیتکوین، اولین دارایی دیجیتال p2p که بر روی شبکه بلاک چین ساخته شد، شروع به کار کرد. بیت کوین امکان متصور شدن یک تحول در دنیای مالی سنتی را فراهم کرد. فناوری بلاک چین به گام بعدی اساسی در تمرکززدایی سیستم های مالی قدیمی تبدیل شد. راه اندازی اتریوم در سال 2015 و به طور خاص، قراردادهای هوشمند همه چیز را ممکن کرد. شبکه اتریوم یک بلاک چین نسل دوم است که پتانسیل این فناوری را در صنعت مالی به حداکثر می رساند. کسب‌وکارها و شرکت‌ها را تشویق به ساخت و استقرار پروژه‌هایی کرد که اکوسیستم DeFi را تشکیل می‌دادند.
DeFi فرصت های زیادی برای ایجاد یک سیستم مالی شفاف و قوی ایجاد کرد که هیچ نهادی آن را کنترل نمی کند. در سال 2017 پروژه ها به نقطه عطفی رسیدند و شروع به فراتر رفتن از نقل و انتقالات پولی کردند.
چرا قراردادهای هوشمند؟
اکثر قراردادهای هوشمند زبان های برنامه نویسی Turing Complete را ارائه می دهند که به چندین طرف اجازه می دهد تا بدون واسطه متمرکز با یکدیگر تعامل داشته باشند. توانایی بلاک چین برای سرمایه گذاری بر روی قراردادهای هوشمند، آنها را به پلتفرم های ایده آلی برای انتخاب در هنگام ساخت برنامه های مالی تبدیل می کند.
سیستم مالی سنتی یا مدرن؟
سیستم مالی سنتی از خیلی از جهات دارای ضعف‌های بزرگی است. یکی از آنها امکان انجام انواع جرایم مالی در این سیستم می‌باشد. جدا از آن بسیاری از خدمات مالی برای قشر خاصی از جامعه شخصی سازی شده و مردم بسیاری هستند که هنوز حتی برای گرفتن وامی ساده مشکل دارند. از ابتدای بحث درباره دیفای به این نکته اشاره می‌کنیم که این پلتفرم باعث از بین رفتن نهادهای واسطه در اجرای امور مالی میشود دقیقا همین‌جاست که منظور ما روشن میشود. در پروژه دیفای شما به راحتی می‌توانید کوین‌های بدون استفاده خود را به یکدیگر قرض دهید بدون آنکه احتیاج به شخص ثالثی باشد که بخواهد در ازای این وام کارمزد‌های آنچنانی بگیرد.
نقطه عطف سیستم مالی مدرن با ظهور بیتکوین در سال 2009 (۱۳۸۸)، رقم خورد. ایزاری که توانست با کمک سایر فناوری‌های نوآورانه این حوزه دریچه‌ای از امید را به روی بشریت باز کرد. کارکردهای سیستم مالی مدرن بسیار فراتر از آن چیزی است که شما تاکنون درباره آن شنیدید. ایده امور مالی غیر متمرکز (دیفای-DeFi) با هدف انجام امور بانکی بدون واسطه با سرعت و سود بیشتر شکل گرفت و پلتفرم‌ها و پروژه‌های زیادی در این راستا به وجود آمدند.
مزیت سیستم‌های مبتنی بر دیفای
به طور خلاصه استفاده از پلتفرم دیفای چه مزایایی را به همراه دارد؟ در لیست زیر سه مزیت مشخص دیفای را برایتان شرح داده‌ایم.
- حذف بروکراسی
از آنجا که فعالیت‌های سیستم دیفای بر اساس قراردادهای هوشمند شکل میگیرد. بنابراین خبری از کاغذ بازی و بروکراسی‌های پیچیده و غیر لازم اداری نیست.
- حذف واسطه
این قراردادهای هوشمند هستند که معادلات همتا به همتا را انجام می‌دهند و نیاز به هرگونه شخص ثالثی نظیر بانک و موسسات مالی را از بین می‌برد.
- افزایش سرعت
قطعا انجام تراکنش‌ها به وسیله قراردادهای هوشمند با سرعت بیشتری نسبت به سیستم مالی سنتی شکل میگیرد.
وام دهی ارز دیجیتال از مهم‌ترین خدمات پلتفرم های دیفای (DeFi) برای تحقق امور مالی غیر متمرکز است که در این مطلب بهترین پروژه‌های آنها را معرفی می‌کنیم.
وام دهی و استقراض دیفای
وام‌دهی غیرمتمرکز به کاربران امکان می‌دهد ارزهای دیجیتال را به دیگران قرض دهند و سود سالانه کسب کنند. استقراض غیرمتمرکز به افراد این امکان را می دهد که با نرخ بهره مشخص پول قرض کنند. برخلاف امور مالی سنتی، پروتکل‌های DeFi وام‌دهی همتا به همتا را امکان‌پذیر می‌کنند و نیاز به واسطه‌ها را از بین می‌برند. یعنی فضایی را ایجاد میکند که کاربران به صورت مستقیم به یکدیگر قرض بدهند بدون اینکه نیاز باشد به نهاد ثالثی وابسته باشند.
از آنجایی که پروتکل‌های وام دهی DeFi از قرارداد هوشمند خودکار برای دادن وام‌ها استفاده می‌کنند، کاربران مجبور نیستند برای دریافت پول وام خود منتظر بمانند. این پروتکل‌ها همچنین نیاز به بررسی اعتبار را از بین می‌برند و کاربران را قادر می‌سازند تا بدون در نظر گرفتن مکان، ارزهای دیجیتال را از هم قرض بگیرند. برخی از پلتفرم‌های وام‌دهی غیرمتمرکز ویژگی‌های تغییر نرخ را ارائه می‌کنند که به وام‌گیرندگان اجازه می‌دهد بین نرخ‌های بهره متغیر و ثابت انتخابشان را تغییر دهند تا از نوسانات محافظت کنند.
اگرچه وام دهی از طریق دیفای یک راه حل ایده آل برای بسیاری از کاربران است، اما بدون خطر نیست. اغلب پروتکل‌های وام دهی به کاربران می‌خواهند وجوه خود را در یک استخر نقدینگی قفل کنند و به همین دلیل امکان از دست رفتن دائمی سرمایه آنها به وجود می‌آید. در هر صورت آشنایی با نحوه کار پلتفرم‌های دیفای برای کسانی‌که می‌خواهند وارد این فضا شوند ضروری است.
برترین پروژه‌های دی فای 2023
در سال گذشته، با قرار دادن بیش از 13 میلیارد دلار سرمایه در قراردادهای هوشمند اتریوم، فضای دیفای گسترش یافته است. انتظار می رود که این رشد همچنان ادامه یابد زیرا افراد بیشتری از مزایای سیستم مالی غیرمتمرکز آگاه می‌شوند. در این لیست، می توانید 10 پروژه دیفای برتر را که ارزش سرمایه گذاری در سال جاری را دارند، ببینید.
مارک دائو (MakerDAO)
MakerDao که در سال 2015 توسط Rune Christensen تأسیس شد، یک فناوری سازمان یافته شده برای پس‌انداز، استقراض، وام‌دهی و یک ارز دیجیتال پایدار در بلاک چین اتریوم است. این پروژه یکی از اولین پروتکل‌های DeFi بوده است. برای اولین بار در این پروژه جای عرضه اولیه کوین (ICO) ، توکن‌های MKR را به صورت خصوصی فروخت تا در طول زمان بودجه توسعه را تامین کند. DAI، استیبل کوین Maker، در سال 2018 راه اندازی شد.
MakerDAO یکی از محبوب ترین پروژه های DeFi است که ارزش بیش از 5 میلیارد دلاری در قراردادهای هوشمند آن قفل شده است.
کمپاند (Compound)
این پروژه یک پروتکل مبتنی بر اتریوم است که به کاربران اجازه می‌دهد از دارایی‌های ارزهای دیجیتال خود سود کسب کنند. نرخ بهره توسط بازار و بر اساس عرضه و تقاضای هر دارایی خاص تعیین می شود.
آوه (Aave)
Aave یک پلتفرم DeFilending است که به کاربران امکان می دهد از ارزهای دیجیتال خود سود کسب کنند. همچنین ایجاد شرایطی برای وام گیری از روی ارزهای دیجیتال یکی دیگر از ویژگی‌های این پروژه است. Aave یک ارز دیجیتال بومی به نام LEND دارد که برای پرداخت هزینه تراکنش‌ها در پلتفرم استفاده می شود. همچنین می‌توان LEND را به منظور کسب سود در پلتفرم Aave استیک کرد.
Synthetix
سن ساتیک یک پلتفرم غیرمتمرکز است که به کاربران امکان داد و ستد دارایی های مصنوعی را می دهد، این دارایی‌ها درواقع همان دارایی های دیجیتالی هستند که قیمت دارایی‌های دنیای واقعی را دنبال می کنند. این پروژه دیفای در حال حاضر دارایی های مختلف، از جمله ارزهای دیجیتال، کالاها و ارزهای فیات ارائه می دهد. علاوه بر این، Synthetix دارای یک ارز دیجیتال بومی به نام SNX است که برای پرداخت هزینه تراکنش‌ها بر روی پلتفرم و استخراج کوین‌های جدید استفاده میشود.
منحنی مالی (Curve Finance)
Curve Finance یک صرافی غیرمتمرکز است که به کاربران اجازه می‌دهد بدون نیاز به اعتماد به یک صرافی متمرکز، ارزهای دیجیتال را معامله کنند. این صرافی بر روی بلاک چین اتریوم ساخته شده است و از قراردادهای هوشمند برای تسهیل معاملات استفاده می کند .همچنین ارز رمزنگاری بومی به نام CRV دارد که علاوه بر پرداخت هزینه تراکنش در پلتفرم، نقدینگی را نیز در اختیار صرافی قرار می دهد.
تعویض پنکیک (Pancake Swap)
Pancake Swap یک پروژه تبادل غیرمتمرکز (DEX) است که به کاربران امکان می دهد توکن های BEP-20 را در زنجیره هوشمند Binance مبادله کنند. این پروژه رشد زیادی داشته است و با توجه به ارزش نمادین آن قطعا سرمایه گذاری خوبی است. به هر حال، این پروژه نیز توکن بومی خود را دارد.
بانکور(Bancor)
Bancor یک پروتکل نقدینگی غیرمتمرکز است که بر روی بلاک چین اتریوم ساخته شده است که به کاربران اجازه می دهد بدون نیاز به اعتماد به یک صرافی متمرکز، ارزهای دیجیتال را معامله کنند. از قراردادهای هوشمند برای تسهیل معاملات استفاده می کند. علاوه بر این، Bancor دارای یک ارز دیجیتال بومی به نام BNT است که برای پرداخت‌ها استفاده می شود و نقدینگی را در صرافی فراهم می کند.
آوالانچ (Avalanche)
شبکه آوالانچ یک شبکه غیرمتمرکز با قابلیت پشتیبانی از قراردادهای هوشمند بوده که از ماشین مجازی اتریوم (EVM)، تکنولوژی شاردینگ(Sharding)، توکن‌های غیر قابل تعویض(NFT) و .. پشتیبانی میکند. این پروژه در ماه می سال 2018 آغاز به کار کرد و تا به امروز به‌عنوان یکی از پروژه‌های موفق دیفای از آن نام برده میشود.
توکن بومی این پلتفرم آوالانچ تحت نماد آواکس (AVAX) در بازار کریپتو عرضه شده است. هدف این پلتفرم ایجاد و راه‌اندازی اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (DApps)، ایجاد همکاری بین شبکه‌های بلاکچین مختلف و سایر مواردی که است که در گروه امور مالی غیرمتمرکز قرار می‌گیرند. شبکه آوالانچ سرعت بالایی داشته و بسیار مقیاس‌پذیر است. از این رو می‌توان برای توسعه سایر پروژه‌های دیفای روی آن حساب کرد.
صفر ایکس (0x)
زیرو ایکس پروتکلی است که امکان تبادل غیرمتمرکز توکن‌های ERC-20 در بلاک چین اتریوم را فراهم می کند. صفر ایکس از قراردادهای هوشمند برای تسهیل معاملات استفاده می کند و نیازی به اعتماد کاربران به یک صرافی متمرکز ندارد. این پلتفرم یکی از محبوب‌ترین پروژه‌های DeFi است که ارزشی بالغ بر ۱ میلیارد دلار در قراردادهای هوشمند آن وجود دارد.
شبکه ( Kyber Network)
شبکه کیبر یک صرافی غیرمتمرکز است که به کاربران این امکان را می دهد تا بدون نیاز به اعتماد به یک صرافی متمرکز، ارزهای دیجیتال را معامله کنند. شبکه Kyber بر روی بلاک چین اتریوم ساخته شده است و از قراردادهای هوشمند برای تسهیل معاملات استفاده می کند.
یوما (UMA)
پروژه دیفای یوما به معنای دسترسی به بازار جهانی (Universal Market Access) است و از سال 2018 شروع به کار کرده. در واقع افراد می‌توانند توسط این پلتفرم دارایی‌های خود را با یکدیگر معامله نمایند. پلتفرم یوما به دو طرف یک معامله اجازه می‌دهد تا با ایجاد یک قرارداد هوشمند، معامله خود را انجام دهند، بدون اینکه به کارگزار، بازار بورس، صرافی یا هیچ واسط دیگری نیاز داشته باشند. توکن بومی این پلتفرم تحت نماد (UMA) در بازار کریپتو عرضه شده است. این توکن به کاربران اجازه می‌دهد تا توکن‌های مصنوعی و قراردادهای مشتقه خود را به واسطه‌ی آن ایجاد نمایند!
فانتوم
یک پروژه دیفای مشهور و محبوب در بین کاربران فانتوم است که در سال 2018 آغاز به کار کرده است. فانتوم از الگوریتم اجماع استفاده میکند و همانند سایر پروژه‌ها یک شبکه غیرمتمرکز مبتنی بر قراردادهای هوشمند است. این الگوریتم کمک میکند تا امورات دیفای این پلتفرم با مقیاس‌پذیری بی‌نهایت و انجام تراکنش‌های فوری با هزینه نزدیک به صفر انجام شود.توکن بومی فانتوم تحت نماد اف‌تی‌ام (FTM) در بازار کریپتو شناخته میشود.
فانتوم دارای دو هدف اصلی است: سازگاری نهادهای معاملاتی مختلف در سراسر جهان و اینکه یک ماشین مجازی ایمن با عملکرد بالا به منظور اجرای قراردادهای هوشمند و یکپارچه‌سازی تمام برنامه‌های غیرمتمرکز «DApps» ایجاد کند.
اگر توضیحات دقیق هر پروژه بالا را با دقت خوانده باشید متوجه خواهید شد که دیفای با چه سرعتی در حال تکثیر و انتشار است و این 10 پروژه دیفای تنها گوشه‌ای از سیر رشد و تکامل این فضا می‌باشد.
آیا آینده ای برای DeFi وجود دارد؟
پاسخ این سوال بله است، به گفته اهل فن و متخصصین این حوزه آینده‌ای روشن برای DeFi وجود دارد. پروژه‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) در سال‌های اخیر با شتاب بیشتری گسترش پیدا کرده اند، زیرا افراد بیشتری از پتانسیل استفاده از فناوری بلاک چین برای ایجاد یک سیستم مالی باز، آگاه شده‌اند. با ظهور ارزهای دیجیتال، سرمایه‌گذاران به طور فزاینده‌ای به پروژه های DeFi علاقه مند می‌شوند و به دنبال راه‌هایی برای سرمایه گذاری در این فضا هستند.
فضای DeFi هنوز در مراحل اولیه خود است و هر روز پروژه‌های جدیدی در حال ظهور هستند، که تشخیص اینکه کدام یک در بلندمدت موفق خواهند بود را دشوار می‌سازد. با این حال، 10 پروژه برتر DeFi وجود دارد که پتانسیل بالایی برای موفقیت در سال 2023 دارند. این پروژه ها عبارتند از MakerDAO، Aave، Synthetix، Compound، Curve Finance، Kyber Network، Uniswap، 0x Protocol، Balancer و Chainlink.
هر یک از این پروژه‌ها دارای ویژگی‌ها و قابلیت‌های منحصربه‌فردی هستند که می‌توانند آنها را در سال 2023 به سرمایه‌گذاری جذاب تبدیل کنند. برای مثال، MakerDAO یک پلتفرم وام دهی غیرمتمرکز مبتنی بر اتریوم است که از استیبل کوین Dai برای وثیقه استفاده میکند. Aave یک پلتفرم وام دهی غیرمتمرکز است که به کاربران اجازه می دهد دارایی‌های دیجیتال را از هر آدرس اتریوم قرض بگیرند و وام دهند. سن ساتیک یک پلتفرم معاملاتی مشتقات با یک پروتکل منبع باز است که کاربران را قادر می‌سازد تا دارایی‌های مصنوعی مانند سهام، کالاها و ارزها را بخرند، بفروشند و معامله کنند.
نتیجه گیری
پروژه هایی که در بالا نام برده شده اند. برخی از بهترین پروژه دیفای در این صنعت هستند و قطعا آینده سرمایه گذاری خوبی دارند. با این حال، توجه به این نکته مهم است که بازار ارزهای دیجیتال بسیار نوسان است و هر سرمایه گذاری باید قبل از انجام آن به دقت مورد بررسی قرار گیرد. نکته ای که بسیار قابل توجه است سرعت رشد و گسترش فناوری مبتکی بر بلاکچین در حوزه امور مالی از جمله دیفای است.
نظرات